Ondernemers hebben een sterke gedrevenheid om iets op te bouwen en iets neer te zetten. De sturing achter die gedrevenheid bepaalt of je burn-out raakt of dat je energie krijgt. Als je vooral gedreven wordt door bewijsdrang, dan is de kans groot dat je daar zover mee doorgaat dat je uiteindelijk omvalt. Als je gedreven wordt door passie dan zul je te weinig ruimte voor jezelf en je hobby’s nemen. Als je gewoon lekker in flow je ding doet, dan krijg je energie en kun je onbeperkt doorgaan (zeker als je jouw eigen tijd en tempo bepaalt). Helaas moeten veel ondernemers eerst een burn-out krijgen voordat ze dit gaan doen. In dit artikel laat ik je de achtergronden en oplossingen zien.
Verschillen tussen werknemers en ondernemers
Er is veel aandacht voor burn-out bij werknemers. Zelfs het journaal heeft hier regelmatig items over. RTL heeft er een interessante video over gemaakt die zeker de moeite waard is om te bekijken. Als je kijkt naar oorzaken dan zijn de verschillen tussen werknemers en jonge ondernemers met burn-out symptomen niet zo heel groot.
Het typische is dat beide groepen denken dat ze het werk niet los kunnen laten. Bij een werknemer zeggen we vaak dat dat onzin is. Dat al hun werk vanzelf opgevangen wordt door anderen en dat ze ’s avonds gewoon lekker naar huis kunnen en afstand kunnen nemen.
Ondernemers moeten dag en nacht werken
Bij ondernemers gaan we er van uit dat ze dag en nacht bij hun bedrijf betrokken moeten zijn. Vrijwel elke ondernemers-coach zal dit bevestigen. Je moet nu eenmaal minimaal 80 uur per week werken om alles te doen wat je wilt doen. Alleen dan zul je succesvol zijn.
De dagelijkse praktijk bewijst iedere keer opnieuw dat dit essentieel is. Met name bij het opbouwen van een bedrijf lijkt dit te kloppen. Het probleem is dat ondernemers niet weten wanneer ze weer terug kunnen naar een normaal ritme. Dat is het punt waarop ze omvallen en in een burn-out belanden.
Het taboe van professionele hulp accepteren
Veel werknemers die burn-out symptomen ervaren zoeken naar hulp en ondersteuning. Je ziet dat ook aan het gigantische aantal zoekopdrachten op Google. Er wordt wat afgelezen over burn-out.
Het opmerkelijke bij ondernemers is dat ze vinden dat ze het zelf moeten kunnen. Je kunt immers alles managen, dus die stress en vermoeidheidsklachten los je ook wel weer op. Bovendien heb je nu geen tijd voor ontspanning: Er moet nog zoveel gebeuren voordat je achterover kan gaan hangen.
Veel MKB ondernemers met heftige burn-out symptomen vertellen me bij een intake dat ze even wat tips en adviezen willen en dan wel weer even vooruit kunnen. Dat ze moeten leren om met die vermoeidheid om te gaan. Dat ze geen hulp nodig hebben. Als ik ze dan na een jaar spreek, dan gaven het afgelopen jaar een 5,6 als rapportcijfer. Ik vind dat zonde: Volgens mij mag ondernemen best leuk zijn en mag je best op een 8 of een 9 zitten.
Onderzoek naar burn-out bij ondernemers
Volgens onderzoek van verzekeraar Allianz en onderzoeksbureau GfK blijkt 62% van de jonge ondernemers last van burn-out gerelateerde klachten te hebben. Het gaat hierbij om ondernemers tussen 18 en 34 jaar (het zal geen toeval zijn dat veel van mijn cliënten dertigers zijn!).
Nou is deze leeftijdsgroep toch al vatbaar voor burn-out, maar dit zijn toch wel extreem hoge cijfers. Zeker als je het vergelijkt met ondernemers boven de 35 jaar. Daar heeft ‘slechts’ 50% last van ernstige vermoeidheidklachten.
Ontspanning is een andere vorm van inspanning
Zo’n 37% van de ondernemers geeft aan moeite te hebben om het werk los te laten. Ze geven wel aan dat ze sporten, relaxen en een avondje uit gaat. Zo’n 21% gunt zichzelf zelfs vakantiedagen! Maar het punt is dat ze op vakantie toch nog gewoon met het bedrijf bezig zijn.
Hoewel ik zelf geen grootschalig onderzoek doe, zie ik bij zeker 90% van mijn cliënten dat ze inderdaad sporten, uitgaan, relaxen en vakantie nemen. En toch hebben ze een burn-out opgelopen!
Het punt is dat ze op dezelfde prestatie-gedreven manier sporten als dat ze werken. Ze gaan een avondje uit zoals ze hun bedrijf leiden. Op deze manier is het ontspannen vooral bedoeld om aan te tonen dat ze goed voor zichzelf zorgen. Ze willen in het hoge ritme blijven omdat ze bang zijn dat ze instorten als ze rust nemen.
De oplossing is om je bewijsdrang aan te pakken
De oplossing is dus niet om meer te gaan sporten of ontspannen. De oplossing is om de onderliggende sturing van je bewijsdrang aan te pakken. Daar heb je specialistische hulp voor nodig en dat is nou juist het punt:
Veel ondernemers willen dit zelf kunnen oplossen. Je kunt googelen wat je wilt, maar de zogenaamde ‘blinde vlekken’ zullen ervoor zorgen dat je de oplossing zelf niet ziet. Je wilt het gewoon niet zien. Als je alleen al naar je partner zou luisteren dan zou je al weten wat er aan de hand is.
Het is onzin om een betere balans te zoeken
De oplossing die je vaak hoort zou zijn om een betere balans te vinden tussen inspanning en ontspanning. Dat is echter complete onzin en iedere ondernemer schiet van het woord ‘balans’ direct in de stress:
Een jonge ondernemer wil helemaal niets horen van een balans. Dat is voor later. Dat is voor oude mannen. Het werk is namelijk enorm uitdagend, interessant en leuk. Dus waarom zou je jouw tijd verspillen aan ontspannen, tv-kijken, een boek lezen of luieren op een zonovergoten strand in Spanje.
De oplossing is om energie te halen uit zowel de inspanning áls de ontspanning. Dat ze beide even leuk en interessant zijn. Dat leer je niet in je opvoeding en dat leer je niet tijdens je studie. Dat is iets wat je van een gespecialiseerde coach leert of wat je door eigen ervaring gaat ontdekken.
Leer van ondernemers die van burn-out hersteld zijn
Voor ondernemers geldt dat ze van aanpakken houden, dat ze de schouders eronder willen zetten, dat ze op doorzettings-vermogen en hoge adrenaline ver kunnen komen. Je hebt immers een hoog verantwoordelijkheidsgevoel én je hebt wat te bewijzen en neer te zetten.
Met name jonge ondernemers met een startup, scale-up of MKB onderneming moeten wel aan de bak. Vaak hebben ze een investeerder die resultaat wil zien. Ze hebben personeel dat betaald moet worden. Er staat nog geen stevige organisatie. Er is nog geen management structuur en alle verantwoordelijkheid ligt bij de directeur-eigenaar zelf.
Je begint enthousiast met ondernemen, maar al snel loop je teleurgesteld vast in het managen van je organisatie. Dat is niet waar het om begonnen was, dat is ook niet waar je passie ligt. Maar ja; er is niemand waar je dit aan kunt delegeren en het werk moet wél gedaan worden.
Praktische hulp van senior ondernemers
Startup en scale-up directeuren krijgen vaak gratis hulp van oudere of gepensioneerde ondernemers en branche organisaties. Dat is belangrijk voor de inhoudelijke kennis en om de juiste zakelijke beslissingen te nemen.
Bij deze begeleiding is er echter nauwelijks aandacht voor de energie van de ondernemer zélf. Hij heeft hier zelf ook geen behoefte aan en wil al helemaal niet toegeven dat hij moe is en zich met moeite overeind houdt.
Een personal business coach die zich op de persoon en zijn energie richt zou enorm kunnen helpen, maar ja; die kosten veel geld (nou ja; de ervaren senior coaches dan). Professionele coaching wordt bij jonge ondernemers nog als kostenpost gezien. Meer ervaren ondernemers hebben inmiddels geleerd dat personal business coaching een investering in jezelf en je bedrijf is met een extreem hoge ROI.
Creëer je eigen ruimte en doe je eigen ding
Je begint aan een bedrijf vanuit je passie. Je bent super gemotiveerd en enthousiast en de eerste resultaten zijn snel behaald. Je neemt personeel aan, je investeert in je bedrijf en het kan allemaal niet op.
Maar dan komt er een verantwoordelijkheid bij: je moet de zaak wel managen! En dat hoeft niet persé jouw ding te zijn. Bij veel ondernemers krijgen de management taken al snel de overhand en verliezen ze hun passie en energie.
Voor een echte ondernemer is het managen een uitzichtloze toestand: Het houdt namelijk nooit op, iedere keer komen dezelfde situaties terug. Je kunt automatiseren wat je wilt, maar toch blijft het terugkomen. Je zit vast in je eigen bedrijf en vooral in je eigen overtuigingen hoe iets hoort.
Durf afstand te nemen van je bedrijf
Dan is het belangrijk om even afstand te nemen. Vanaf een afstandje zie je weer waar het om begonnen was en kun je de stappen zetten om terug in je kracht te komen. Als je weet waar je energie van krijgt en waar de energie wegloopt dan kun je de juiste beslissingen nemen.
Met name hoog opgeleide professionals zijn beter in het bedenken dan in het voelen. Ze zitten veel in het hoofd en vergeten om hun gevoel erbij te betrekken. Ze reageren vaak op onverwerkte emoties uit het verleden en schieten daarvan in de stress. Het lijf raakt uitgeput waardoor de emoties nog harder gaan opspelen. Uitzichtloos!
No comments:
Post a Comment